Verschillende soorten medicatie
[Inleidende tekst toevoegen]
Als fabrikanten een geneesmiddel op de markt brengen, geven ze het geneesmiddel ook een merknaam. Vaak is dat een naam die iets makkelijker in de mond ligt dan de stofnaam van de actieve stof die in het geneesmiddel is verwerkt.
In België gebruikt men vaak de merknaam wanneer over medicatie gesproken wordt. In Nederland gebruikt men de stofnaam.
Table of Contents
Stimulantia
Behandeling: slaperigheid overdag
De slaperigheid overdag wordt over het algemeen behandeld met stimulantia als methylfenidaat, modafinil en dexamfetamine.
Methylfenidaat heeft het voordeel dat het (ook) ‘on-demand’ kan worden ingenomen. De patiënt neemt de medicatie dan voorafgaand aan een gebeurtenis, waarbij hij zeker niet in slaap wil vallen.
Veel voorkomende bijwerkingen van stimulantia zijn agitatie, sympathische activatie en hoofdpijn. Bij een derde van de patiënten treedt op den duur tolerantie op.
Methylfenidaat en dexamfetamine vallen onder de Opiumwet, modafinil niet.
Het starten met deze medicatie vindt bij voorkeur plaats door somnologen met ervaring met deze middelen. Verdere begeleiding kan plaatsvinden via de huisarts.
Mogelijke geneesmiddelen
- Adderall
- Concerta
- Medikinet
- Provigil
- Rilatine
- Rilatine MR
- Ritalin
- Tentin
Pitolisant
Behandeling: slaperigheid overdag, kataplexie, hypnagoge hallucinaties
Dit geneesmiddel behoort ook tot de stimulantia, maar er is een verschil in symptomen die het kan bestrijden.
Mogelijke geneesmiddelen
- Wakix
Antidepressiva
Behandeling: kataplexie, slaapparalyse, hypnagoge hallucinaties, verstoorde nachtslaap
Kataplexie wordt van oudsher behandeld met noradrenerge middelen als tricyclische antidepressiva (TCA’s). Tricylische antidepressiva werken reeds bij zeer lage doses, waardoor ze vaak redelijk goed worden verdragen.
Ook selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) worden gebruikt, het therapeutisch effect wordt waarschijnlijk veroorzaakt door noradrenerge metabolieten.
Bij het acuut staken van tricyclische antidepressiva is er een risico op een status cataplecticus waarbij er zeer frequente en langdurige kataplexie-aanvallen achter elkaar optreden.
Het starten met deze medicatie vindt bij voorkeur plaats door de specialist. Verdere begeleiding kan plaatsvinden via de huisarts.
Mogelijke geneesmiddelen
- Duloxetine
- Efexor
- Escitalopram
- Fluoxetine
- Prozac
- Trazodone
- Venlaxafine
Natriumoxybaat
Ook bekend als: gammahydroxyboterzuur (GHB)
Behandeling: slaperigheid overdag, kataplexie, hypnagoge hallucinaties, slaapverlamming, verstoorde nachtslaap
Natriumoxybaat is een kortwerkend slaapmiddel waarvan het werkingsmechanisme nog niet duidelijk is. Het blijkt werkzaam tegen kataplexie, de verhoogde slaapneiging overdag, de gestoorde nachtslaap en hypnagoge hallucinaties.
Het valt onder de Opiumwet.
Het wordt bij voorkeur voorgeschreven door somnologen met ervaring met dit middel.
Mogelijke geneesmiddelen
- Accord
- Aristo
- Xyrem
- Xywav
Tabel
| Stofnaam | Merknamen | Behandeling |
|---|---|---|
| Antidepressiva | Duloxetine Efexor Escitalopram Fluoxetine Prozac Trazodone Venlafaxine |
kataplexie |
| Benzodiazepines | verstoorde nachtslaap | |
| Dexamfetamine | Adderall Tentin |
slaperigheid overdag |
| Methylfenidaat | Concerta Medikinet Ritalin Rilatine |
slaperigheid overdag |
| Modafinil | Provigil | slaperigheid overdag |
| Natriumoxybaat | Accord Xyrem Aristo Xywav |
slaperigheid overdag kataplexie hypnagoge hallucinaties slaapverlamming verstoorde nachtslaap |
| Pitolisant | Wakix | slaperigheid overdag kataplexie hypnagoge hallucinaties |
Veelgestelde vragen
Methylfenidaat met verlengde werking, zoals Rilatine MR
Natriumoxybaat in combinatie met pitolisant of Wakix (slechts één van de twee wordt terugbetaald)
Via de website van het Belgische Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) kan je de prijzen voor België terugvinden. Je kan het geneesmiddel opzoeken via de groene zoekbalk bovenaan. Je kan zoeken op stofnaam en merknaam.
Uiteraard zijn er leefstijladviezen waarbij een regelmatig leven met geplande dutjes en voldoende nachtrust wordt geadviseerd, maar dat helpt naar alle waarschijnlijkheid meer tegen slaperigheid overdag, dan tegen kataplexie. Hoewel er nog niet veel onderzoek naar verricht is, hoor je in de praktijk regelmatig dat mensen minder klachten hebben als ze koolhydraatarm eten, dus bv geen brood, rijst, pasta en aardappel eten.